تفسیر لطائف غیبیلطائف غیبی و عواطف لاریبی (تفسیر آیات العقاید) اثر سید نظام الدین احمد (م ح ۱۰۶۰ ق) فرزند سید زین العابدین علوی عاملی، حکیم متاله محقق. دارای اجازه مورخه ۱۰۱۸ ق از شیخ بهائی و اجازه مورخه ۱۰۱۷ ق از میرداماد است. ۱ - محتوای کتابتـفـسـیر مورد بحث به زبان فارسی در یک مجلد و اختصاص دارد به آیات متعلق به اصول دین و اعتقادات مذهب که آیات توحید و امثال آنها را از سوره‌های مختلف قرآن جمع نموده و به تفسیر و شرح آنها پرداخته است. ۲ - ساختار کتابمـفـسر در مقدمه خویش آن را چنین وصف نموده است: در این کتاب جمع آیات فرقانی و ثمرات ریـاض آسـمـانـی کـه در بـاب ذات و صفات حضرت باری جل‌جلاله خواه ثبوتی و خواه سلبی و هـمـچـنـین در سایر صفات فعلی حق تعالی و همچنین در باقی امور اعتقادیه از نبوت و امامت و معاد و غیر ذالک که از مراتب علیه و درجات سنیه که تقلید در آنها روا نیست به ترتیبی کامل و توصیفی شامل و شرح غوامضی که در طی آنها منطوی است با نکات قدسیه و اشارات عقلیه که از مدارک افهام و مدارج اوهام متعالی است شده‌ایم. ایـن تـفسیر که به شیوه فلسفی و کلامی تالیف گردیده و در آن روش از صدرالمتالهین شیرازی پـیـروی کـرده و از استادش شیخ بهائی انتقاد می‌کند و در نحوه تفسیر از متعصبین فلسفی پدر زنش میرداماد است. و نیز در آیاتی که دلالت بر اهل بهشت و دوزخ دارند بحث و تفسیر کرده‌اند. و کتاب خود را به شاه صفی صفوی (۱۰۳۸ - ۱۰۵۲ ق) اهداء کرده است. ۳ - نسخ کتابنـسـخـه چرک نویس اصل به خط نستعلیق مفسر بدون افتادگی و دارای قلم زدگی‌ها و تغییر و تـبـدیل از مخطوطات کتابخانه اهدائی سید محمد مشکوة به دانشگاه تهران (شماره ۷۴) نسخه پـاک نویس اصل از مخطوطات همان کتابخانه (شماره ۲۴) نسخه پاک نویس اصل از مخطوطات همان کتابخانه (شماره ۲۴) موجود است. نسخه دیگری از مخطوطات کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی (شماره ۱۳۸۳) می‌باشد. و در ۱۳۶۹ ق به اهتمام و مقدمه سید جمال الدین میرداماد به چاپ رسیده است. [۳]
قزوینی، عبدالنبی، تتمیم امل الامل، ص۶۲.
[۷]
فکرت، محمدآصف، فهرست الفبائی کتب خطی کتابخانه مرکزی آستان قـدس رضـوی، ص۴۸۳.
[۸]
فکرت، محمدآصف، فهرست الفبائی کتب خطی کتابخانه مرکزی آستان قـدس رضـوی، ج۱، ص۵۴۳.
[۹]
منزوی، علینقی، فـهـرسـت کـتـابـخـانه اهدائی مشکوة به دانشگاه تهران، ج۱، ص۸۸.
[۱۰]
منزوی، احمد، فهرست نسخه‌های خطی فارسی، ج۱، ص۵۷.
[۱۲]
شفیعی، محمد، مفسران شیعه، ص۱۴۸.
۴ - پانویس
۵ - منبعسایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «تفاسیر قرن یازدهم»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۵/۲۶. |